Samodzielne badanie piersi powinno być nawykiem każdej kobiety. Systematyczne badania mogą bowiem uchronić przed późnym wykryciem raka sutka, poprawiając rokowanie i zwiększając szanse na wyleczenie.

Kiedy kobieta powinna badać swoje piersi?

Najważniejsze, aby badanie odbywało się regularnie, każdego miesiąca, najlepiej kilka dni po miesiączce. Kobiety przed menopauzą powinny wykonywać to badanie tego samego dnia tygodnia. Kobiety niemiesiączkujące powinny wyznaczyć stały dzień badania.  

Jak przygotować się do samobadania piersi?

Badanie polega na oglądaniu piersi oraz ich badaniu palpacyjnym (dotykiem). Badanie wykonuje się w pozycji stojącej oraz leżącej.   Badanie należy wykonywać w ciepłym pomieszczeniu, najlepiej zawsze w tym samym czasie i warunkach, np. stojąc przed lustrem w sypialni, przed wieczorną kąpielą lub pójściem spać. Wielokrotne samobadanie pozwala dokładnie poznać prawidłowy wygląd piersi oraz umożliwia wczesne wykrycie patologicznych zmian w sutku.  

Jak przeprowadzić badanie piersi?

  • Przed lustrem. Stań z rękoma opuszczonymi wzdłuż tułowia. Najpierw oceń kształt, wielkość, symetrię i kolor piersi. Zawsze zwracaj uwagę, czy w obrębie piersi nie ma niepokojących zmian: wciągnięcia skóry lub brodawki, wycieku z brodawki płynnej wydzieliny, zaczerwienienia piersi, owrzodzeń, widocznych guzków, zgrubień, przebarwień czy zasinień. Podobnie należy ocenić piersi, zakładając ręce za głowę.
  • Badanie palpacyjne w pozycji stojącej. Zbadaj wszystkie kwadranty (części piersi podzielone na ćwiartki), okolice pachy, brodawki oraz obszar wokół nich. Podczas badania piersi rękę po stronie badanej piersi ułóż za głową. Najpierw uciśnij brodawkę i sprawdź, czy nie ma żadnego wycieku. Następnie opuszkami palców jednej ręki, wykonując ruchy okrężne, uciskaj pierś oceniając, czy wyczuwalne są zgrubienia lub guzki. Czynność powtórz na drugiej piersi.
  • Badanie na leżąco należy przeprowadzić w ten sam sposób co w pozycji stojącej. Ułóż się wygodnie na łóżku, załóż rekę pod głowę, a pod bark włóż zwinięty ręcznik lub poduszkę. W kolejnym kroku wyciągnij ręcznik/poduszkę oraz ułóż rękę wzdłuż tułowia. Zbadaj węzły chłonne w okolicy pach. Te same czynności powtórz przy badaniu drugiej piersi.

  Jakie objawy powinny zaniepokoić?

  • zaburzenie symetrii (jeśli wcześniej było nieobecne) kształtu piersi
  • zaczerwienienie lub zmiana koloru skóry piersi, zwiększenie ucieplenia i bolesności (postać zapalna)
  • marszczenie się lub wzmożone napięcie skóry piersi
  • wciągnięcie brodawki
  • wyciek płynny z brodawki o charakterze surowiczym bądź surowiczo-krwistym
  • owrzodzenia, trudno gojące się rany w obrębie piersi
  • wyczuwalne zgrubienie lub guzek
  • powiększenie węzłów chłonnych pachowych po stronie guza
  • ból podczas badania palpacyjnego piersi

Pamiętaj!

Nie każda wyczuwalna zmiana jest nowotworem złośliwym. W przypadku zaobserwowania niepokojących objawów należy koniecznie skonsultować się z lekarzem, który zleci właściwe, bardziej szczegółowe badania diagnostyczne.

Nasza rada: W profilaktyce raka ważne są nie tylko badania, ale także zdrowy styl życia: urozmaicona, zbilansowana dieta, aktywność fizyczna oraz unikanie stresu.