Kleszcze – jakie niosą zagrożenia?

Kleszcze to małe pajęczaki, żerujące na organizmach innych żywych istot. Ci mali krwiopijcy co roku uprzykrzają życie miłośnikom natury oraz posiadaczom wychodzących zwierząt. Sprawdź, jakie choroby mogą przenosić i kiedy należy poprosić o interwencję lekarza?

Sezon na kleszcze

Trwa tak zwany sezon na kleszcze – te pajęczaki wybudzają się ze snu zimowego na przełomie marca i kwietnia i wyruszają na żer. Kulminacja ich aktywności przypada na maj. Nie mają naturalnych wrogów, a dodatkowy czynnik w postaci niezbyt mroźnych zim sprzyja ich namnażaniu. Kleszcze są pasożytami zewnętrznymi kręgowców i potrzebują krwi, aby rozwinąć się z początkowego stadium larwalnego w nimfę, a następnie w dorosłą postać. Mimo że człowiek nie jest ich ulubionym żywicielem, kleszcze – a zwłaszcza choroby, które przenoszą – stanowią dla nas poważne zagrożenie.

Ryzyko zakażenia

Ugryzienie przez kleszcza nie zawsze przynosi poważne konsekwencje. Szacuje się, że patogeny przenosi od 10 do 40% populacji – dane różnią się w zależności od regionu występowania kleszczy. Również samo ugryzienie przez zakażonego kleszcza nie oznacza pewnej choroby. Mimo wszystko ryzyka nie należy jednak lekceważyć.

Bolerioza i kleszczowe zapalenie mózgu to najczęstsze z najgroźniejszych chorób przenoszonych przez kleszcze. Niestety nie wyczerpują niebezpiecznych możliwości – do innych zagrożeń należą m.in. babeszjoza, której przebieg jest zbliżony do przebiegu malarii, anaplazmoza powodująca dolegliwości przypominające grypę oraz bartoneloza, na którą szczególnie narażeni są miłośnicy kotów, ponieważ zarazki bytują też w kocich pchłach.

Ugryzienie przez kleszcza – co robić?

Jeśli znajdzie na ciele kleszcza, pierwszą rzeczą, którą trzeba zrobić jest usunięcie pajęczaka wbitego w skórę. Im krócej kleszcz bytuje na naszym ciele, tym mniejsze ryzyko zakażenia odkleszczowego – dla przykładu najwięcej krętek boleriozy przenika do organizmu po 24 godzinach żerowania intruza.

W żadnym wypadku NIE smarujemy wbitego kleszcza tłuszczem. Pod wpływem oleju, wazeliny lub masła kleszcz wpuszcza do naszego organizmu większą ilość wydzieliny, tym samym zwiększając ryzyko zakażenia. Pasożyta należy usunąć pensetą lub specjalistycznymi szczypcami do usuwania kleszczy, które możemy nabyć w aptece. Kleszcza należy chwycić jak najbliżej skóry, uważając, aby nie zmiażdżyć jego brzucha i nie wetrzeć w ranę jego zawartości. Po zabiegu zdezynfekuj ranę i narzędzia.

Nasza rada: po wyjęciu kleszcze koniecznie obejrzyj go pod lupą, aby ustalić, czy został usunięty w całości. Kleszcz będzie lepiej widoczny, jeśli położysz go na białej kartce papieru.

Kiedy do lekarza?

Jeśli nie jesteś w stanie samodzielnie usunąć kleszcza, część jego ciała pozostała wbita w skórę lub też masz podejrzenia, że intruz nie został usunięty w całości – koniecznie należy zgłosić się do najbliższej jednostki pogotowia ratunkowego. Po usunięciu kleszcza należy obserwować, czy nie pojawiają się objawy zakażenia.

Do niepokojących objawów należą:

  • Rumień (2-3 cm) dookoła kleszcze lub rany po ugryzieniu
  • Gorączka
  • Bóle mięśni i stawów
  • Ogóle osłabienie
  • Nudności i wymioty

Każdy przypadek ugryzienia przez kleszcza, zwłaszcza w przypadku podejrzenia zakażenia, warto skonsultować z lekarzem rodzinnym, który zleci odpowiednie badanie i kurację, jeśli będzie konieczna.