Organizm dziecka w czasie intensywnego wzrostu potrzebuje szeregu witamin i minerałów, które stanowią materiał budulcowy kości i mięśni oraz pozwalają na zdrowy rozwój.  Składniki odżywcze dziecko powinno czerpać przede wszystkim ze zdrowego, odpowiednio zbilansowanego menu. Są jednak sytuacje, w których suplementy diety dla dzieci stanowią konieczne uzupełnienie diety.

Czy podawać dziecku suplementy diety?

Odpowiedź na tak postawione pytanie nie jest przejrzysta – to zależy. Podstawowym źródłem witamin i minerałów powinien być codzienny jadłospis dziecka, a suplementy nie powinny stanowić jego standardowego elementu. Nie zaleca się stosowania suplementacji na własną rękę, zawsze warto skonsultować się w tej sprawie ze specjalistą. Lekarz rodzinny lub farmaceuta oraz, w razie potrzeby, dietetyk pomogą określić żywieniowe zapotrzebowanie malucha i ewentualne niedobory.

Suplementy diety dla dzieci podaje się w sytuacji, kiedy codzienne posiłki nie dostarczają maluchowi wszystkich potrzebnych składników odżywczych. Niekoniecznie więc wiąże się ze stanami chorobowymi – suplementy diety często podaje się dziecku, które ma „fazę” na jeden typ żywności albo jest niejadkiem. Poza tym suplementacja może okazać się konieczna przy alergiach pokarmowych oraz chorobach, zwłaszcza przewlekłych lub nawracających, które zwiększają zapotrzebowanie na konkretne mikroskładniki.

Wyjątek – witamina D dla dzieci

Jeśli zastanawiasz się, jakie witaminy warto podawać dziecku, na samym początku listy możesz umieścić witaminę D. To jedyna witamina, której suplementację dla dzieci poleca się bez względu na indywidualne uwarunkowania. Co to znaczy?

Niedobory witaminy D są powszechne wśród osób w każdym wieku, na całym świecie. Z tego powodu aktualne zalecenia mówią o konieczności jej suplementacji – nawet przez cały rok, a szczególnie w okresie jesienno-zimowym. To ważne, dlatego że w naszej szerokości geograficzne skórna synteza witaminy D, która odbywa się pod wpływem światła słonecznego, może zachodzić wyłącznie od maja do września. U dzieci witamina ta ma szczególne znaczenie, ponieważ jest potrzebna dla prawidłowego wchłaniania wapnia, a jej braki mogą prowadzić do krzywicy.

Zalecana dawka witaminy D dla dzieci w wieku 1-10 lat to od 600 do 1000 j.m. na dobę, w zależności od masy ciała. U młodzieży (11-18 lat) zalecana dawka jest wyższa –  od 800 do 2000 j.m. Warto pamiętać, że w przypadku dzieci i młodzieży z otyłością zalecane dawki zwykle są większe. Jeśli w miesiącach wiosennych i letnich dziecko nie przebywa na słońcu albo przebywa przez krótki czasu, bez odkrytej skóry lub/i przy restrykcyjnym stosowaniu kremów z filtrem, podawanie witaminy D w formie suplementów diety dla dzieci może okazać się konieczne przez cały rok.

Witaminy dla dzieci – jakie wybrać?

Kiedy podawanie dziecku suplementów diety okazuje się pożądane,

Do najpopularniejszych, bo kluczowych dla rozwoju małego organizmu , składników należą: żelazo, fluor i wapń, które wpływają na prawidłowy rozwój układu kostno-mięśniowego, a także witamina K, niezbędna dla prawidłowej krzepliwości krwi.

W stanach chorobowych, zwłaszcza przy antybiotykoterapii zalecana jest suplementacja probiotykami. To ważne wsparcie także w przypadku dolegliwości ze strony układu pokarmowego, takich jak wymioty i biegunki. Probiotyki podaje się nawet przez okres 3 tygodni już po zakończeniu leczenia. Ich celem jest wsparcie odbudowy mikrobioty jelitowej, zaburzonej na sutek choroby i leczenia.

Okresowo – zwłaszcza jesienią oraz zimą – a także przy infekcjach, jako wsparcie naturalnej odporności dziecka można podawać maluchowi suplementy diety w postaci atrakcyjnych dla niego słodyczy, np. żelków i lizaków. Witaminowe żelki i lizaki mogą stanowić dodatek do zdrowej diety i pozwalają na „przemycenie” do jadłospisu dziecka dodatkowej dawki witamin. Bez marudzenia!. Taka forma suplementu diety dla dzieci może stanowić dobre urozmaicenie diety niejadków i zastępować standardowe, pozbawione witamin i minerałów, słodycze. Najważniejsze, aby pamiętać przy tym, że suplementy nie mogą stanowić podstawy diety dziecka, a sytuacje, kiedy trzeba podawać suplementy diety dziecku w sposób regularny najlepiej skonsultować z lekarzem.

Źródła:

K. Buczkowski, S. Chlabicz, J. Dytfeld, W. Horst-Sikorska, A. Jaroszyński, P. Kardas, M. Marchinkowska, J. Siebert, M. Tałataj, Wytyczne dla lekarzy rodzinnych dotyczące suplementacji witaminy D, „Forum Medycyny Rodzinnej” 2013, t. 7, nr 2.

K. Stoś, R. Wierzejska, M. Siuba-Strzelińska, Suplementy diety – czy potrzebujesz?, seria „Czy wiesz, ile potrzebujesz…” Instytutu Żywności i Żywienia, Instytut Żywności i Żywienia, Warszawa 2019.